Plac Wolności we Włocławku to centralny punkt miasta, będący świadkiem wielu istotnych wydarzeń historycznych oraz przemian architektonicznych. Jego historia sięga czasów, gdy nosił nazwę Nowy Rynek i pełnił funkcję targowiska, na którym odbywały się m.in. targi płodów rolnych oraz targi konne. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku, plac przemianowano na Plac Wolności, symbolizując nowy rozdział w dziejach kraju.

W latach 1902–1906, w centralnej części placu wzniesiono cerkiew św. Mikołaja. Była to imponująca budowla w stylu neobizantyjskim, zaprojektowana przez rosyjskiego architekta W.I. Jakunina. Cerkiew służyła głównie rosyjskim urzędnikom oraz żołnierzom stacjonującym w mieście. Po I wojnie światowej, w wyniku zmian politycznych i społecznych, świątynia została rozebrana w 1925 roku.

Plac Wolności otaczają liczne zabytkowe budynki, które odzwierciedlają bogatą historię Włocławka:​

• Hotel Polski (obecnie Hotel Rozbicki) przy Placu Wolności 5 – pochodzący z 1772 roku, stanowi przykład architektury hotelowej z XVIII wieku.

• Zespół klasztorny oo. Franciszkanów przy Placu Wolności 6 – obejmuje budynki z XVII wieku, będące świadectwem barokowego budownictwa sakralnego na Kujawach. ​

• Pałac Mühsama przy ul. Kościuszki 2 – eklektyczny budynek z około 1894 roku, z charakterystyczną ceglaną elewacją i bogatym detalem architektonicznym, nawiązującym do renesansu francuskiego.

W centralnej części placu znajduje się Pomnik Żołnierza Polskiego, upamiętniający żołnierzy poległych podczas wyzwalania miasta w 1945 roku. Warto zaznaczyć, że w 2023 roku Rada Miasta Włocławek podjęła decyzję o zastąpieniu istniejącego monumentu nowym pomnikiem, co jest wyrazem dążenia do aktualizacji symboliki miejskiej przestrzeni.

Obecnie Plac Wolności pełni funkcję reprezentacyjnego miejsca spotkań mieszkańców oraz organizacji wydarzeń kulturalnych. Planowane są prace modernizacyjne, mające na celu odświeżenie i dostosowanie przestrzeni placu do współczesnych potrzeb społeczności lokalnej, przy jednoczesnym zachowaniu jego historycznego charakteru. ​Plac Wolności we Włocławku jest zatem miejscem, gdzie historia splata się z teraźniejszością, stanowiąc istotny element dziedzictwa kulturowego miasta.